Honderdduizenden 50-plussers dreigen in de problemen
te komen bij het afsluiten van een nieuwe hypotheek. Dat meldt het AD vandaag op basis van onderzoek door
ING Nederland. "Ze hebben vaak niet of nauwelijks
afgelost op hun oude hypotheek, maar hebben wel veel overwaarde op het huis.
Maar die overwaarde telt niet mee bij de beoordeling van een nieuwe hypotheek,
waarschuwt ING. De hoogte van de hypotheek wordt vooral bepaald door het
inkomen." ANBO maakt zich al langer grote zorgen over de mogelijkheden voor met
name gepensioneerden om een woning te kopen of hun huidige woning te verbouwen,
wanneer hun grootste vermogen de overwaarde is. "Mensen blijven steeds langer
zelfstandig wonen. Dat wíllen mensen, maar daar is ons zorg- en hulpstelsel ook
op ingericht. Dan moet je mensen wel een beetje helpen om hun woning daarvoor
geschikt te maken. Ze met strenge regelgeving feitelijk vastzetten in hun
huidige woning werkt tegengesteld en helpt de doorstroming bovendien niet", zo
zegt ANBO-bestuurder Liane den Haan. ANBO wil dat hypotheekverstrekkers en
financiers met De Nederlandse Bank gaan nadenken over een tussenoplossing, die
niet leidt tot grote persoonlijke risico's, maar wel op weg helpt.
Andere oplossingen
Op dit moment zijn de mogelijkheden om de woning te verbouwen of een nieuwe woning te kopen of te huren voor huizenbezitters zeer beperkt. De overwaarde kan niet liquide gemaakt worden voor aanpassingen en is slechts in beperkte mate een onderpand voor een nieuwe hypotheek. Er zijn omkeerhypotheken, waarbij de woning dient als onderpand voor een lening, maar de rentelasten zijn dermate hoog dat het opgebouwde vermogen snel 'opgegeten'wordt. Verhuizen kan, maar vaak alleen als de overwaarde op de vorige woning zó hoog is dat er slechts een heel kleine hypotheek nodig is in vergelijking tot de waarde van de woning. Ook dit kan maar tot een bepaalde leeftijd en sowieso niet na 75. Huren is ook een optie, maar door de verkoop van de woning is er vaak in ieder geval enige overwaarde . Dat is vermogen en zorgt ervoor dat mensen in de private huursector terecht komen, waardoor hun woonlasten in één keer veel hoger worden dan in de koopwoning het geval was. Bovendien zijn de oplossingen zeer beperkt als er een aangepaste woning nodig is.Blijverslening
Voor het aanpassen van woningen kan overwaarde ook niet verzilverd worden. Wmo-hulp is beschikbaar, maar voor de meeste mensen onder betaling van een eigen bijdrage die kan oplopen tot de nieuwwaarde van de aanpassing. Een grote verbouwing kan niet uit de Wmo gefinancierd worden, maar in sommige gemeenten wel door inzet van de blijverslening. Deze lening tegen gunstige voorwaarden is beschikbaar om door elke gemeente aangeboden te worden, maar slechts weinig burgers kunnen er nu van profiteren. Den Haan: "Ik snap werkelijk niet waarom gemeenten hun verantwoordelijkheid niet wat massaler nemen, en een blijverslening aanbieden. Mensen kunnen echt vast zitten in hun woning."
